Türkiye’de elektrikli araç pazarı, çevre dostu ulaşım çözümlerine olan talebin artmasıyla hızla büyümeye devam ediyor. Ancak, 2025 yılında Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) düzenlemelerinde yapılan değişiklikler, bu sektörde hem tüketicileri hem de üreticileri etkileyebilecek önemli gelişmelere işaret ediyor. Bu yazıda, Türkiye’deki elektrikli araçlar için ÖTV düzenlemelerini, muhtemel fiyat artışlarını ve bu değişikliklerin otomotiv sektörüne etkilerini detaylı bir şekilde ele alacağız.
Elektrikli Araçlarda ÖTV Nedir?
Özel Tüketim Vergisi (ÖTV), Türkiye’de belirli ürün ve hizmetlerden alınan bir vergi türüdür. Elektrikli araçlar için ÖTV oranları, motor gücü, batarya kapasitesi ve araç fiyatına bağlı olarak belirleniyor. Mevcut sistemde, elektrikli araçlar için ÖTV oranları %10 ile %60 arasında değişiyor. Ancak, 2025 yılında TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda kabul edilen yeni düzenlemeler, bu oranların yeniden şekillendirileceğini gösteriyor.
Yeni ÖTV Düzenlemesi: Neler Değişiyor?
2025 Haziran ayı itibarıyla, TBMM’ye sunulan kanun teklifi, elektrikli araçların ÖTV oranlarının batarya kapasitesi ve menzile göre dinamik bir şekilde belirlenmesini öngörüyor. Bu düzenleme, Cumhurbaşkanı’na araçların teknik özelliklerine göre farklı ÖTV oranları belirleme yetkisi veriyor. İşte yeni düzenlemenin öne çıkan noktaları:
-
Batarya Kapasitesi ve Menzile Göre Vergilendirme: Elektrikli araçların ÖTV oranları, motor gücüyle birlikte batarya kapasitesi ve menzil uzunluğuna göre yeniden düzenlenecek. Örneğin, 50 kWs üzeri batarya kapasitesine sahip araçlar için ÖTV matrahı artırılabilir.
-
Orta Segment Araçlarda Artış Riski: Popüler orta segment elektrikli araçlar (genellikle 100 kW üzeri güce sahip modeller), %10’luk ÖTV diliminden %30 veya daha yüksek dilimlere kayabilir. Bu durum, araç fiyatlarında 200.000 TL ile 300.000 TL arasında artışlara yol açabilir.
-
Lüks Araçlara Yönelik Düzenlemeler: Yüksek batarya kapasitesine ve motor gücüne sahip lüks elektrikli araçlar için ÖTV oranlarının artırılması bekleniyor. Bu, özellikle premium segmentteki araçların fiyatlarını daha da yükseltebilir.
-
Yerli Üretim Araçlara Muafiyet: Yerli katkı oranı en az %40 olan elektrikli araçlar, kamu kurumlarının güvenlik amaçlı alımlarında ÖTV’den muaf tutulacak. Bu, yerli üretimi teşvik etmeyi amaçlayan bir adım olarak dikkat çekiyor.
ÖTV Artışları Fiyatları Nasıl Etkileyecek?
Yeni ÖTV düzenlemesi, elektrikli araç fiyatlarında doğrudan bir artışa neden olabilir. Özellikle batarya kapasitesi yüksek ve uzun menzilli araçlar, daha yüksek vergi dilimlerine tabi olacağı için fiyatları artabilir. Örneğin:
-
Orta Segment Araçlar: Şu anda %10 ÖTV diliminde olan bazı modellerin, yeni düzenlemeyle %30’luk dilime geçmesi durumunda fiyatları 200.000 TL ile 300.000 TL arasında artabilir.
-
Lüks Segment Araçlar: Yüksek motor gücüne sahip araçlar için ÖTV oranlarının %60’a kadar çıkması, bu segmentteki araçların fiyatlarını ciddi şekilde yükseltebilir.
Ancak, sektör temsilcileri, mevcut araç fiyatlarının zaten %80’lik ÖTV diliminde olduğunu ve bu düzenlemenin giriş seviyesi elektrikli araçlarda fiyat artışlarını sınırlı tutabileceğini belirtiyor.
Elektrikli Araç Satışlarına Etkisi
Türkiye’de elektrikli araç sayısı, Mayıs 2025 itibarıyla 247.344’e ulaşmış durumda. Yeni ÖTV düzenlemeleri, özellikle orta segment araçlarda fiyat artışlarına yol açarsa, tüketicilerin satın alma tercihlerini etkileyebilir. Daha uygun fiyatlı modeller veya hibrit araçlara yönelim artabilir. Öte yandan, yüksek batarya kapasiteli araçları teşvik eden bir vergi sistemi, uzun vadede daha verimli ve çevre dostu modellerin pazarda yaygınlaşmasını sağlayabilir.
Elektrikli Araçlar için Adil ÖTV Sistemi Önerileri
Elektrikli araçların yaygınlaşmasını desteklemek için ÖTV düzenlemelerinin adil ve teşvik edici olması gerektiği yönünde öneriler de mevcut. Örneğin:
-
Batarya Kapasitesine Göre Kademeli ÖTV: 50 kWs üzeri bataryalı araçlar için %10 ÖTV oranı korunmalı, 75 kWs ve üzeri için matrah 1.675.000 TL’ye çıkarılmalı.
-
Giriş Seviyesi Modellere Teşvik: Filo ve şehir içi kullanımda elektrikli araçları teşvik etmek için düşük güçlü modellerde ÖTV oranları düşük tutulmalı.
-
Yerli Üretime Destek: Yerli üretim elektrikli araçlar için daha fazla ÖTV muafiyeti sağlanarak TOGG gibi markaların pazardaki rekabet gücü artırılabilir.
Sektör Temsilcilerinin Görüşleri
Otomotiv sektöründen uzmanlar, yeni ÖTV düzenlemesinin fiyat artışlarını sınırlı tutabileceğini düşünüyor. Motorlu Araç Satıcıları Federasyonu (MASFED) Genel Başkan Yardımcısı Ömer Göktaş, mevcut araçların zaten %80’lik ÖTV diliminde olduğunu ve bu düzenlemenin genel fiyatlara ciddi bir etkisi olmayacağını belirtiyor. Ancak, Otomotiv ve Oto Galericileri Federasyonu (OTOFED) Genel Başkanı Hasip Akfırat, özellikle lüks segment ve SUV tipi araçlarda fiyat artışlarının kaçınılmaz olduğunu ifade ediyor.
ÖTV Düzenlemesi Ne Zaman Yürürlüğe Girecek?
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda kabul edilen ÖTV düzenlemesi, henüz Resmi Gazete’de yayımlanmadı. Yasalaşması için Meclis Genel Kurulu’nda onaylanması ve Resmi Gazete’de yayımlanması gerekiyor. Bazı düzenlemeler, yayımlanmayı takip eden ayın başında yürürlüğe girecek.
Sonuç: Elektrikli Araç Pazarı için Ne Anlama Geliyor?
Türkiye’de elektrikli araçlara yönelik ÖTV düzenlemeleri, hem çevreci ulaşımı teşvik etme hem de vergi gelirlerini artırma hedefini dengeliyor. Yeni düzenleme, batarya kapasitesi ve menzile göre esnek bir vergi sistemi getirerek daha verimli araçları teşvik edebilir. Ancak, özellikle orta ve lüks segmentteki fiyat artışları, tüketicilerin satın alma kararlarını etkileyebilir. Elektrikli araç almayı planlayanlar için, düzenlemenin Resmi Gazete’de yayımlanmasını beklemek ve fiyat değişikliklerini yakından takip etmek faydalı olacaktır.
